بخش دوم: پارادایمهای اثرگذار در آینده صنعت خودرو
با توسعه فناوری در طول سالهای مختلف و افزایش نرخ رشد تحولات در بسیاری از صنایع، حوزههای متعدد صنعتی و خدماتی به سرعت در حال تغییر و تحول میباشند. یکی از مهمترین صنایع در حال تغییر در این فضا صنعت تولید خودرو و در ابعاد کلانتر صنعت حمل و نقل جادهای میباشد. توسعه زیرساختهای ارتباطی گسترده مانند اینترنت اشیاء و توسعه آن به صنعت حمل و نقل، توسعه فناوریهای مرتبط با خودروهای الکتریکی، برنامههای در حال اجرا و نمونههایی توسعه یافته از خودروهای خودران و … از جمله مواردی هستند که تغییرات چشمگیری در شرایط حال و آینده صنعت خودرو و حمل و نقل ایجاد نمودهاند.
مجموعه رهپویان دانش و فناوری فرا به عنوان دبیرخانه برنامه آینده نگاری علم و فناوری در حوزه حمل و نقل جادهای ضمن دسترسی و مطالعه طیف وسیعی از انواع گزارشها و آمارهای منتشر شده در حوزههای آینده نگاری این صنعت و برگزاری سلسله نشستها، مصاحبات و جلسات متعدد آینده نگاری صنعت حمل و نقل با طیف وسیعی از فعالان و متخصصین صنعتی و دانشگاهی، در ارزیابیهای خود از حوزههای قابل تقسیم در آینده در حال تحول صنعت حمل و نقل، دو پارادایم کلان که به شکل موازی در حال رشد و پیشرفت میباشند را شناسایی و معرفی مینماید. پارادایم اول را میتوان تغییر در حوزههایی دانست که در آنها خودرو به عنوان عامل محوری قرار دارد و تحولات فناورانه در حول محور این محصول قرار دارند؛ اما در پارادایم دوم حمل و نقل به عنوان عامل محوری قابل ارزیابی میباشد که در این پاردایم گرچه خودرو به عنوان عاملی کلیدی نقش آفرین است اما محوریت ندارد. با توجه به این دو پارادایم کلان میتوان تقسیمبندی جزئیتری نیز از حوزههای هر یک از این پارادایمها ارائه نمود.
مدل ارائه شده مجموعه رهپویان دانش و فناوری فرا در خصوص تحولات آینده صنعت خودرو را میتوان در تقسیمبندی زیر ملاحظه نمود:
- پارادایم حمل و نقل محور
- مجازی سازی و خدمات نوین
- خدمات داده و پلتفرمهای ارتباطی
- اتصال پذیری در خودروها
- پارادایم خودرو محور
- خودروهای الکتریکی
- خودروهای خودران
در ادامه هر یک از موارد فوق مورد بررسی قرار گرفتهاند.
-
پارادایم حمل و نقل محور
مجموعه تحولاتی که صنعت حمل و نقل جادهای را تحت تاثیر خود قرار داده است در ابعاد مختلفی از این صنعت تاثیرگذار بوده و بخشهای متعددی را درگیر نموده است. گرچه خودروهای الکتریکی و خودروهای متصل امروزه به عنوان نماد توسعه و تحول در صنعت حمل و نقل شناخه میشوند اما با نگاهی تخصصیتر میتوان تغییرات این صنعت را با دقت بیشتری مورد رصد قرار داد. همانطور که پیشتر بیان شد مجموعه رهپویان دانش و فناوری فرا تحولات صنعت حمل و نقل را در دو پارادایم کلان مورد ارزیابی و تقسیمبندی قرار میدهد و یکی از مهمترین این پارادایمها، تحولات با محوریت حمل و نقل میباشد؛ آنجا که در مطالعات بینالمللی حمل و نقل به عنوان سرویس (Mobility as a Services) یک ارزش افزوده مبتنی بر فناوریها و مدلهای جدید کسب و کار خواهد بود و تحولات عظیمی در این حوزه رقم خواهد خورد.
بررسیهای مجموعه فرا در مطالعات بینالمللی نشان میدهد که ارزش جهانی بازار سرویسهای حمل و نقل در آینده اعداد خیره کنندهای را تجربه خواهد کرد که در نمودار زیر مشاهده میگردد:
در بخش های آتی ابعاد مختلف در پارادایم حمل و نقل محور مورد بررسی قرار گرفته و مصادیقی از هر کدام تشریح خواهند شد.
پر بیراه نیست اگر تحولات صنعت حمل و نقل و خودرو یعنی مواردی نظیر ورود مدلهای جدید کسب و کار در خدمات، اتصالپذیری خودروها، الکتریکی سازی خودروها، خودروهای خودران، تولید داده خودروها و … را در کنار یکدیگر در نظر بگیریم بتوان گفت کمتر زمانی در تاریخ این حجم از تغییرات رادیکال در صنعت خودرو در حال وقوع بوده است.
در چنین فضایی برای سازمانها نیاز به برآوردها و بررسیهای دقیق جهت اتخاذ تصمیمات بهینه بیش از پیش احساس میگردد؛ تصمیماتی که میتوانند در راستای آینده پژوهی، تنظیم ساختار سازمانی و نیروی انسانی سازمان، مطالعات امکانسنجی سرمایهگذاری و توسعه سبدها و مدلهای سرمایهگذاری اقتصادی، تدوین نقشهراه، مطالعات بازار و فناوری، پیادهسازی مدیریت فناوری، پیادهسازی مدیریت فرآیندهای سازمانی، نظام ارزیابی عملکرد، مدیریت ریسکهای سازمانی و … باشد. در این راستا مجموعه رهپویان دانش و فناوری فرا به عنوان دبیرخانه برنامه آینده نگاری علم و فناری در صنعت حمل و نقل جادهای این آمادگی را دارد تا در مجموعه فعالیتهای مذکور در کنار مدیریت سازمانها اقدام به ارائه خدمات مشاوره نماید.
