تدوین طرح کسب و کار
طرح تجاری یا Business Plan گزارشی جامع و مفصل در مورد یک کسب و کار است که از مرحله ایده پیش‌تر رفته و امکان سنجی اولیه در مورد آن انجام شده است. این کسب و کار می‌تواند مربوط به فاز توسعه در یک سازمان با هدف ارائه محصول جدید، کسب و کاری وابسته به یک موسسه، گروه و یا حتی یک فرد باشد. در نگارش طرح تجاری بررسی‌های دقیقی در خصوص محصولات یا خدمات محوری طرح، بازار و رقبای آن، مشتریان، مدل درآمدی (Business Model)، منابع تامین مالی، منابع انسانی، شاخص‌های تکنولوژیکی و … به عمل می‌آید. در تدوین طرح تجاری (بیزینس پلن) عوامل موثر بر کسب و کار به شکل کامل توسط تیم متخصص مجموعه فرا مورد بررسی قرار گرفته و در بوم مدل کسب و کار (Business Model Canvas) تلاش می‌شود بخش‌های مهم و اثربخش از کانال ارتباطی تا ارزش پیشنهادی ما به مشتریان به شکل کامل مورد ارزیابی قرار بگیرد.
مجموعه رهپویان دانش و فناوری فرا با در نظر گرفتن چارچوب رایج در تدوین طرح کسب و کار در مراکز پذیرنده این طرح‌ها مانند بانک‌ها، صندوق‌های حمایتی و …، مهم‌ترین فصل‌های مورد نیاز در این چارچوب را تحلیل نموده و علاوه بر آن با توجه به نیاز کسب و کار و ویژگی‌های محصول/ خدمت مورد نظر، دستاوردهای غیراقتصادی طرح مانند ارتقای بهداشت عمومی، جلوگیری از خروج ارز و … در طرح تدوین شده مورد توجه دقیق قرار دهد.
رویکرد فرا
در این قسمت ابتدا شاخص‌های مهم محصول/ خدمت مورد نظر طرح ارزیابی و تحلیل شده و اهداف کلان پروژه و نتایج مورد انتظار از آن برای آشنایی بهتر با طرح بیان می‌گردد. در ادامه این بخش مطالعات بازار یا Market Study با محوریت محصول/ خدمت مذکور توسط تیم مجموعه فرا مورد ارزیابی قرار گرفته و عوامل تاثیرگذاری مانند عرضه، تقاضا، مصرف، بازار هدف و سایر موارد مورد مطالعه و بررسی قرار می‌گیرند. برخی از مهم‌ترین مواردی که در این قسمت ارزیابی می‌شوند عبارتند از:
- مجوزهای اخذ شده توسط طرح
- موقعیت یابی اجرای طرح
- مشخصات مجری و در صورت وجود اطلاعات ثبتی شرکت مورد نظر
- توزیع جغرافیایی بازار و روش‌های بازاریابی
- تعرفه‌های گمرکی، مالیات‌ها و ….
- پیش‌بینی تقاضا و روند رشد و تغییرات
- و ….
لازم به ذکر است که مجموعه رهپویان دانش و فناوری فرا، با توجه به همکاری با مجموعه‌های معتبر ارائه دهنده گزارشات تحلیل صنایع و بازار، در این فصل از طرح کسب و کار در صورت صلاحدید و نیاز سفارش‌دهنده به طور مفصل به تحلیل مسائل بازار داخلی و خارجی در طرح مورد نگارش بپردازد.
بخش دوم گزارش اختصاص دارد به بررسی و معرفی ویژگی‌های فنی طرح مانند روش تولید یا ارائه خدمت، دانش فنی مورد استفاده، ظرفیت طرح، محل اجرا، ماشین آلات و تجهیزات طرح، نیروی انسانی مورد نیاز و زمان‌بندی دوره ساخت و بهره‌برداری. در این فصل از گزارش به سرفصل‌های زیر نیز پرداخته خواهد شد:
- محل فروش، محل تولید و نحوه توزیع
- هزینه‌های مالی طرح
- روش‌های تولید و هزینه‌های توزیع
- تحلیل و بررسی محل اجرای طرح
- بررسی کانال توزیع محصول/ خدمت
در این قسمت از گزارش به بررسی هزینه‌های مختلف، نحوه استقرار و نمودارهای فرآیند در طراحی و تولید پرداخته می‌شود. در این بخش هزینه‌های ثابت سرمایه‌گذاری، هزینه‌های قبل از بهره‌برداری طرح، هزینه‌های بهره‌برداری سالیانه و هزینه سرمایه در گردش به همراه برنامه پیش‌بینی شده تولید و فروش بررسی شده و نمودارهای بخش‌بندی هر یک از این سرفصل‌های هزینه‌ای ترسیم می‌شوند. برخی از دیگر از مواردی که در این فصل ارزیابی خواهند شد عبارتند از:
- نمودار جریان مواد
- هزینه‌های تجهیزات و ماشین آلات تولیدی طرح
- ساختمان‌ها و محل قرارگیری آن‌ها در طرح
- هزینه‌های مواد اولیه، کمکی، مصرفی و بسته‌بندی طرح
این قسمت از گزارش‌های امکان سنجی در واقع ادامه‌ای از بخش سوم می‌باشد که به دلیل اهمیت آن بعضا در فصلی جداگانه بیان می‌گردد. در این بخش مجموع هزینه‌ها و مخارج طرح، درآمدها، بهای محصولات، برنامه فروش و تولید، جریانات نقدی طرح و … توسط نرم‌افزار تحلیل شده و در قالب جداول و نمودارهای متعدد بیان می‌گردد. شاخص‌های مهم مالی و اقتصادی نظیر IRR و NPV در این قسمت مورد تحلیل قرار می‌گیرند.
در این فصل بر اساس اطلاعات حاصل از فصل‌های گذشته به ویژه فصل پنجم شاخص‌های مهم و اثرگذار در طرح استخراج شده و ارزیابی طرح بر اساس این موارد انجام می‌گیرد. برخی از این شاخص‌ها عبارتند از:
- قیمت فروش محصول مورد نظر طرح
- بودجه مورد نیاز نیروی انسانی همراه با تخمین حقوق و دستمزد نیروها
- برآورد استهلاک طرح (تجهیزات، ماشین آلات و …)
- بررسی نقطه سربه سر
- ارزش خالص فعلی سرمایه گذاری
- نرخ بازرده داخلی
- اشتغال
- دوره بازگشت سرمابه
- و …
در انتهای این فصل حساسیت طرح نسبت به تغییرات احتمالی سنجیده می‌گردد تا در صورت تغییر در شاخص‌های اثرگذار در طرح مانند تغییرات نرخ ارز یا تغییرات در برنامه فروش پیش‌بینی درستی از تاثیرات آن در طرح وجود داشته باشد. تحلیل حساسیت طرح در سرفصل‌های کلی زیر و زیرفصل‌های وابسته به هریک صورت می‌گیرد:
- تغییر در برنامه فروش
- تغییر در هزینه‌های ثابت طرح
- تغییر در هزینه‌های متغیر طرح
مجموعه فرا در نگارش بخش تحلیل حساسیت با در نظر گرفتن تنوعی از سناریوهای مختلف که در آینده می‌توانند طرح مورد تدوین را تحت تاثیر قرار دهند، امکان پویایی هرچه بالاتر طرح تدوین شده را فراهم می‌نماید. از این لحاظ تغییرات در مواردی مانند قیمت مواد اولیه، قیمت ارز، قیمت زمین و … مورد توجه قرار گرفته و سناریوهای ترکیبی از تغییرهای احتمالی توسط تیم فرا تحلیل می‌شوند و اثرات آن‌ها بر طرح بررسی می‌گردد که قابلیت اطمینان‌پذیری طرح در گذشت زمان را بیشتر می‌نماید.
این فصل تنها با هدف تدوین شاخص‌های مهم کسب و کار در قالب بوم کسب و کار یا Business Model Canvas تدوین می‌گردد که مطالب آن به تشریح در متن طرح کسب و کار بیان شده است. در این فصل بوم کسب و کار با قابلیت ارائه نمودن و تحلیل به شکل گرافیکی بر اساس سرفصل‌های زیر تدوین خواهد شد:
- بخش مشتریان
- ارتباط با مشتریان
- کانال توزیع
- ارزش پیشنهادی
- فعالیت‌های اصلی
- منابع اصلی
- شرکای کلیدی
- جریان درآمدی طرح
- ساختار هزینه‌های طرح