تدوین طرح توجیهی
طرح توجیهی یا طرح امکان سنجی معادل انگلیسی واژه Feasibility Study میباشد و عبارت از گزارشی است که در آن ابعاد مختلف یک طرح (تولیدی، خدماتی، سرمایهگذاری، زیرساختی یا …) مورد بررسی قرار میگیرند.
در این فرآیند جنبههای مختلفی مانند بازار، فنی و مالی طرح ارزیابی شده و با استفاده نرم افزار کامفار (سازمان یونیدو) شاخصهای اقتصادی طرح در سرفصلهای متعدد مورد تحلیل قرار میگیرند. یک طرح میتواند در حوزههای گوناگونی مانند کشاورزی، زیربنایی، صنعتی، سلامت، جهانگردی، معدنی، خدماتی و … از احداث کارخانه تا بهبود خط تولید و از تولید یک نرمافزار تا ایجاد یک شرکت خدمات رفاهی دستهبندی شود. هر طرح توجیهی میتواند بر اساس نیازمندیهای طرح، سازمان پذیرنده و هدف اصلی از نگارش آن طراحی و تدوین شود.
مجموعه رهپویان دانش و فناوری فرا با توجه به چاچوب مورد تائید و پذیرش مراکز پذیرنده طرحهای تدوین شده مانند بانکها، صندوقهای حمایتی و … قالب کلی تدوین طرحهای امکانسنجی را بر اساس موارد زیر طراحی نموده است.
رویکرد فرا
در این قسمت ابتدا شاخصهای مهم محصول/ خدمت مورد نظر طرح ارزیابی و تحلیل شده و اهداف کلان پروژه و نتاریج مورد انتظار از آن برای آشنایی بهتر با طرح بیان میگردد. در ادامه این بخش مطالعات بازار یا Market Study با محوریت محصول/ خدمت مذکور در طرح مورد ارزیابی قرار گرفته و عوامل تاثیرگذاری مانند عرضه، تقاضا، مصرف، بازار هدف و سایر موارد مورد مطالعه و بررسی قرار میگیرند.
بخش دوم گزارش اختصاص دارد به بررسی و معرفی ویژگیهای فنی طرح مانند روش تولید یا ارائه خدمت، دانش فنی مورد استفاده، ظرفیت طرح، محل اجرا، ماشیت آلات و تجهیزات طرح، نیروی انسانی مورد نیاز و زمانبندی دوره ساخت و بهرهبرداری مورد بررسی قرار میگیرد.
در این قسمت از گزارش به بررسی هزینههای مختلف در طراحی و تولید پرداخته میشود. در این بخش هزینههای ثابت سرمایهگذاری، هزینههای قبل از بهرهبرداری طرح، هزینههای بهرهبرداری سالیانه و هزینه سرمایه در گردش به همراه برنامه پیشبینی شده تولید و فروش بررسی شده و نمودارهای بخشبندی هر یک از این سرفصلهای هزینهای ترسیم میشوند.
این قسمت از گزارشهای امکان سنجی در واقع ادامهای از بخش سوم میباشد که به دلیل اهمیت آن بعضا در فصلی جداگانه بیان میگردد. در این بخش مجموع هزینهها و مخارج طرح، درآمدها، بهای محصولات، برنامه فروش و تولید، جریانات نقدی طرح و … توسط نرمافزار تحلیل شده و در قالب جداول و نمودارهای متعدد بیان میگردد. شاخصهای مهم مالی و اقتصادی نظیر IRR و NPV در این قسمت مورد تحلیل قرار میگیرند.
مجموعه فرا علاوه بر موارد فوق، تحلیل حساسیت طرح نسبت به تغییرات درآمد و هزینه را که فراتر از قالب رایج تدوین مطالعات امکانسنجی میباشد مورد بررسی قرار داده و در سناریوهای مختلفی با هدف پویایی طرح تدوین شده و شفافیت هرچه بیشتر در گذر زمان به عنوان بخشی ویژه در طرح نهایی مورد مطالعه قرار میدهد.